![](/media/lib/114/n-oko-66b8ef547721b7c9748291892986cedf.jpg)
Żaluzje słoneczne w oku – odkrycie międzynarodowego zespołu pod kierunkiem UMCS
22 czerwca 2021, 10:55Okazuje się, iż w oku człowieka funkcjonuje również inny ważny mechanizm regulacyjny, przypominający z kolei działanie okularów fotochromowych. Mechanizm ten dynamicznie osłabia intensywność światła docierającego do fotoreceptorów przy wysokich natężeniach, działając w przeciwnym kierunku przy niskim poziomie oświetlenia
![](/media/lib/459/n-zegar1-6c3b843e33e554ed8dd960a6b55b4547.jpg)
Nanoskalowy zegar klasyczny wskazuje na istnienie uniwersalnych ograniczeń pomiaru czasu
22 czerwca 2021, 08:03W 2017 roku fizycy wykazali, że dokładność zegara kwantowego jest bezpośrednio proporcjonalna do tworzonej entropii. Teraz naukowcy z Wielkiej Brytanii i Austrii odkryli podobną zależność w przypadku nanoskalowego zegara klasycznego.
![](/media/lib/459/n-sukiennice-010619a1ac0e0bf15050ccddf6d5771d.jpg)
Kraków bierze udział w międzynarodowych badaniach mikrobiologicznego śladu miasta
21 czerwca 2021, 10:35Kraków jako jedyne miasto w Polsce bierze dzisiaj udział w akcji global City Sampling Day (gCSD), która polega na zbieraniu wymazów z powierzchni na przystankach, w autobusach i tramwajach, na ławkach. Materiał posłuży stworzeniu mikrobiologicznego "odcisku palca" miasta.
![](/media/lib/159/n-betelgeza-9849b89a13f7054aec879d94edd5b803.jpg)
Udało się wyjaśnić przyczynę gwałtownego spadku jasności nadolbrzyma
17 czerwca 2021, 13:53Betelgeza, najbliższy nam czerwony nadolbrzym, to dziesiąta najjaśniejsza gwiazda na niebie. W bliskiej podczerwieni jest zaś gwiazdą najjaśniejszą. Gdyby znajdowała się w centrum Układu Słonecznego, orbita Jowisza znalazłaby się w jej wnętrzu. W latach 2019–2020 Betelgeza zaczęła przygasać i pojawiły się spekulacje, że może eksplodować. Tymczasem gwiazda wróciła do dawnej jasności, a teraz udało się rozwiązać zagadkę jej tajemniczego zachowania.
![](/media/lib/459/n-niemieckiestonehenge-d157ea2007299437d21e423ed52d9dde.jpg)
Ku zdziwieniu archeologów, w „niemieckim Stonehenge” odkryto duży obszar mieszkalny
17 czerwca 2021, 11:32Na terenie „niemieckiego Stonehenge” odkryto ślady rozległego osadnictwa, których obecność wskazuje, że miejsce to mogło wyglądać nieco inaczej, niż dotychczas sobie wyobrażano. Ringheiligtum Pömmelte to późnoneolityczny krąg pochodzący z III tysiąclecia przed Chrystusem.
![](/media/lib/205/n-misiek-w-zbozu-6b60f64c3a1e94c4b0f4cd4ad14e53d2.jpg)
Sztuczna inteligencja z Akademii Górniczo-Hutnicznej poprawi diagnostykę nowotworów u zwierząt
15 czerwca 2021, 09:53Algorytmy sztucznej inteligencji mogą skrócić czas badań cytologicznych i tym samym pozwolić na szybsze diagnozowanie nowotworów u zwierząt. Narzędzie CyfroVet powstaje właśnie w Akademickim Centrum Komputerowym CYFRONET AGH.
![](/media/lib/458/n-matematyka-ccd3e3c73dfe1f3016d1ddf5afc4aee6.jpg)
Mózg nastolatków gorzej się rozwija, gdy nie uczą się matematyki
8 czerwca 2021, 18:10Nastolatkowie, którzy przerwali naukę matematyki wykazują słabszy poziom rozwoju mózgu i funkcji poznawczych, niż ich rówieśnicy, którzy naukę matematyki kontynuowali, czytamy na łamach Proceedings of the National Academy of Sciences. W badaniach zorganizowanych przez Wydział Psychologii Eksperymentalnej Uniwersytetu Oksfordzkiego, wzięło udział 133 osób w wieku 14–18 lat.
![](/media/lib/457/n-slownik-a6a89bb4503b145350bf079d6bbc9fc9.jpg)
WBP w Kielcach opracowuje słownik gwary świętokrzyskiej i zachęca czytelników do pomocy
7 czerwca 2021, 10:27Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Witolda Gombrowicza w Kielcach opracowuje słownik gwary świętokrzyskiej. Ma być gotowy w przyszłym roku w formie tradycyjnej książki i e-booka. Biblioteka uzyskała na ten cel dofinansowanie w ramach programu EtnoPolska 2021 Narodowego Centrum Kultury.
![](/media/lib/457/n-centrum-cd4bc34c657b7025120a36c5d6fdb4bd.jpg)
W przestrzeni kosmicznej odkryto kolejny składnik życia
4 czerwca 2021, 08:51Wszystkie komórki na Ziemi są zbudowane z błon fosfolipidowych. Teraz udało się zaobserwować molekuły fosfolipidów w przestrzeni kosmicznej. Odkrycie to jest kolejną wskazówką potwierdzającą hipotezę, że życie pojawiło się na Ziemi dzięki komponentom z przestrzeni kosmicznej.
![](/media/lib/457/n-decelerator-elena-de40a4eb0f8e67979d68a767106e1afc.jpg)
Antyprotony pomogą zbadać jądra nietrwałe
2 czerwca 2021, 09:18Eksperyment PUMA, który ma zbadać powierzchnie szeregu jąder atomowych nieistniejących trwale w przyrodzie, został zatwierdzony do realizacji w CERN. Profesor Sławomir Wycech z Zakładu Fizyki Teoretycznej NCBJ podjął się zadania analizy kluczowych pomiarów tego eksperymentu.